پایگاه تحلیلی خبری شعار سال

درک ما از ناصرالدین شاه و عصر قاجاریه، تا حد زیادی متاثر و محدود به متون تاریخی تدوین شده در دوره پهلوی هاست. به همین دلیل، شاید به بسیاری از زوایای پنهان این دوره که به تعبیر احمد سیف «قرن گمشده» است، وقوف کامل نیافته ایم. به عنوان مثال، در نگاه اغلب ما، ناصرالدین شاه، فردی ابله، فرومایه، مذبذب، زن باره و فاسدی است که کار اصلی اش وطن فروشی و نخبه کشی و ساخت و پاخت با روس و انگلیس، و اوج دنائتش قتل امیر کبیر مظلوم بود. اما از کنار این پرسش هم نمی توان گذشت که که اگر او چنین بود (که واقعا هم بود)، چگونه توانست ۵۰ سال بر ایران حکومت کند؟ آن هم در دوره ای که وزش و لرزش انقلاب صنعتی انگلیس و انقلاب سیاسی فرانسه، تمام دول و ملل دنیا را دستخوش تغییرات و دگرگونی های عمیق سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کرده بود!واقعیت این است که ناصرالدین شاه قاجار، برخلاف تصویری که از او غالب شده است، انسان ناآگاه و بی خبری نبود و در قیاس با شاهان قاجار و اکثر شاهزادگان و والیان وقت، حتی یک سر و گردن هم در آشنایی با اوضاع جهان و ظرایف عرصه سیاست ایران، از آنها بالاتر بود. همه هنرهای زمانه از شعر، نقاشی، خطاطی و خطابه خوانی گرفته تا تیراندازی، سوارکاری، نویسندگی و دلربایی را در خود داشت، الا یک هنر؛ «هنر حکمرانی و حکمروایی»! او بیش از چگونه حکومت کردن، «چگونه در قدرت ماندن» را بلد بود و این هنر سیاه را به بهترین شکل و با بدترین روش به کار بست. با لطایف الحیلی خودش را در دل توده ها و چشم نخبگان فرو کرد و همه را فریب داد تا خودش بی رقیب بماند.

آمار همسران ناصرالدین‌شاه معلوم نیست؛ از 50 تا 112 نفر را به عنوان همسر دایمی یا موقت او نام برده‌اند، اما به نظر می‌رسد آمار زوجه‌های قبله عالم، بیشتر از این تعداد باشد.

سقف خانه «انیس الدوله» سوگلی ناصرالدین شاه، در چهارراه مولوی، طبله کرده و شکم داده است! این خبر را «علی اصغر ملکی» رئیس اتحادیه گوشت گوسفندی تهران به «ایران» می‌گوید.

در روز جهانی موزه‌ها حجت نظری به بازدید چند موزه کمتر مطرح شده تهران رفت تا ضمن بازدید پای درد دل موزه‌داران بنشیند و در حیطه قانونی وظایف خودش در شورای شهر تهران در صورت امکان کمکی به ارتقا موزه‌ها بکند، امری که هرچند از سوی برخی با انتقاد روبه رو بود اما نکته بسیار مهمی را یادآوری می‌کرد، تا کنون چند رییس، معاون، مدیر سازمان میراث فرهنگی و مدیران کل 31 استان کشور چنین کاری را انجام داده‌اند و از نزدیک پای صحبت موزه‌داران نشسته‌اند؟

با پایتخت شدن تهران کاخ ها و عمارت های باشکوهی در شمال پایتخت (محدوده شهرستان شمیرانات) بنا شد که امروز یکی از مهم ترین جاذبه های فرهنگی تاریخی بشمار می آیند؛ این کاخ ها نشان از آن دارد که آب و هوای مناسب شمیرانات از چشم پادشاهان قاجار و پهلوی هم پنهان نمانده بود.موزه های متعددی در این مجموعه همانند ماشین زمان بازدیدکنندگان را به دنیای دیگری می برند.

در دوران قاجار یعنی حدود سال های ۱۱۶۴ تا ۱۳۰۴، زنان در جایگاه پایین‌تری نسبت به مردان قرار داشتند. تحقیقی مربوط به سال ۱۸۵۲–۱۸۵۳ از تهران نشان می‌دهد که حداکثر فقط یک درصد زنان صاحب ملک بودند و خیلی کمتر از یک درصد مغازه داشتند. اطلاعات زیادی دردست نیست، اما یک منبع میزان باسوادی زنان را تا سال ۱۳۰۴، ۳٪ می‌آورد. غیر از تنگ نظری های برخی مذهبیون، باور دیگر این بود که زنان نمی‌توانند باسواد شوند و مغز آنان قدرت پذیرش دانش را ندارد. باسوادی زنان ننگ محسوب می‌شد و بسیاری از زنان باسواد، آن را پنهان می‌کردند. مثلاً بعضی از همسران ناصرالدین شاه توانایی خواندن و نوشتن داشتند ولی شاه از این امر اطلاع نداشت.